دانشگاه علامه طباطبائی
فصلنامه اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی
2538-4791
2538-483X
3
5
2019
08
23
تجزیه و تحلیل اقتصادی مصرف انرژی در مزارع تولید چای شهرستان لاهیجان
1
20
FA
مهرشاد
شریفی
کارشناس اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
mehrshad.sharifi94@gmail.com
رضا
اسفنجاری کناری
استادیار اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
rezasfk@gmail.com
فاطمه
پدیدار خناچاه
کارشناس اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
fatemeh.pdr@gmail.com
10.22054/eenr.2019.12473
کشاورزی مدرن امروزی بیش از گذشته به انرژی و به خصوص سوختهای فسیلی وابسته است. با توجه به اهمیت تولیدات کشاورزی در ایران، هدف از مطالعه حاضر بررسی میزان مصرف انرژی و شاخصهای انرژی در تولید محصول چای در شهرستان لاهیجان میباشد. پژوهش به صورت میدانی بوده و برای جمعآوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است. نتایج نشان داده میانگین انرژیهای ورودی برای محصول چای در منطقه مورد مطالعه 8/11755 مگاژول بر هکتار و میانگین انرژی خروجی 87/6064 مگاژول بر هکتار بوده است. میانگین کارایی انرژی تولید چای 86/0محاسبه شده و میانگین بهرهوری انرژی، انرژی ویژه و همچنین میانگین افزوده انرژی در این بررسی به ترتیب 079/1، 81/1 و 5711- محاسبه شده است. مقایسه اثر انرژی نهادههای مستقیم و غیرمستقیم نشان داده که اثر انرژی نهادههای مستقیم بر عملکرد محصول چای بیشتر از اثر انرژی نهادههای غیر مستقیم است و همچنین مقایسه اثر نهاده انرژیهای تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر نیز نشان داده که اثر انرژی نهادههای تجدیدناپذیر بر عملکرد بیشتر از اثر انرژی نهادههای تجدیدپذیر است. نتایج مطالعه حاکی از آن است که مزارع چای مورد بررسی از کارایی انرژی لازم برخوردار نبوده، به طوری که در این واحدها افزایش در مصرف نهادهها از افزایش در تولید پیشی گرفته است. لذا این امر در نهایت سبب کاهش کارآیی مصرف انرژی در واحدهای مذکور شده است.
انرژی تجدیدشونده,بهرهوری انرژی,کارایی انرژی,چای,لاهیجان
https://eenr.atu.ac.ir/article_12473.html
https://eenr.atu.ac.ir/article_12473_4d8639083dea3998fc0e13fff1b7773b.pdf
دانشگاه علامه طباطبائی
فصلنامه اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی
2538-4791
2538-483X
3
5
2019
08
23
بررسی کشش جانشینی بین نهادههای آلودهکننده و غیرآلودهکننده در کارگاههای صنعتی ایران
21
47
FA
زین العابدین
صادقی
0000-0002-6591-6090
دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
abed_sadeghi@yahoo.com
سید عبدالمجید
جلایی اسفند آبادی
استاد گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
jalaee@uk.ac.ir
مریم
قاسمی
کارشناس ارشد اقتصاد انرژی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
maryamghasemi097@gmail.com
10.22054/eenr.2019.12474
با توجه به آلودگیهای زیستمحیطی ایجادشده توسط سوختهای فسیلی، انرژیهای نو میتوانند جانشینهای خوبی برای اینگونه سوختها باشند. این جانشینی منافعی شامل کاهش وابستگی به واردات حاملهای انرژی، فراهم کردن بازارهای جدید و ایجاد فرصتهای شغلی برای کشورها را به دنبال دارد. نگاهی به ساختار فعلی بخش صنعت در ایران نشان میدهد که به غیر از صنایع تولید مواد غذایی و آشامیدنی، عمده زیر بخشهای صنعتی در ایران بر صنایع مبتنی بر نفت و گاز و مواد معدنی متمرکز شده است. در این مطالعه 22 صنعت از کارگاههای صنعتی مورد مطالعه قرار گرفته است و همچنین دو نهاده غیرآلودهکننده سرمایه و نیروی کار و دو نهاده آلودهکننده انرژی که خود شامل 9 نوع انرژی از جمله بنزین، گازوئیل، نفت سفید، نفت سیاه، نفت کوره، گاز مایع، زغال چوب، زغال سنگ، گاز طبیعی و برق و نهاده آلودگی که همان دیاکسیدکربن میباشد، در جریان تولید بررسی شدهاست. در این مطالعه از تابع هزینه ترانسلوگ برای مدلسازی نهادهها استفاده شده است. پس از اینکه مدل به روش سیستم معادلات همزمان (SUR) تخمین زده شد، 5 نوع کشش جانشینی شامل کشش خود نهاده، متقاطع، آلن، موریشیما و سایهای مک فادن محاسبه شدهاست و روابط نهادهها مورد بررسی قرار میگیرد. نتایج نشان میدهد که نهاده سرمایه با تمامی نهادهها قابلیت جانشینی دارد. نهاده نیروی کار با تمامی نهادهها به جز نهاده آلودگی که مکمل میباشد قابلیت جانشینی دارد، نهادههای آلودهکننده نیز دارای رابطه مکملی با یکدیگرند.
تابع هزینه ترانسلوگ,نهادههای آلودهکننده,نهادههای غیرآلودهکننده,کشش جانشینی
https://eenr.atu.ac.ir/article_12474.html
https://eenr.atu.ac.ir/article_12474_102bb1432c9b13063ebe81b6a1bf9b98.pdf
دانشگاه علامه طباطبائی
فصلنامه اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی
2538-4791
2538-483X
3
5
2019
08
23
نقش عوامل زیستمحیطی در قیمت خودرو در ایران: کاربرد مدل قیمت هدانیک
49
71
FA
عبدالرسول
قاسمی
دانشیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
ghasemi.a@hotmail.com
شیوا
سروش نیا
کارشناس و محقق اقتصاد محیطزیست، تهران، ایران
shiva.so@yahoo.com
10.22054/eenr.2019.12475
خودروها از لحاظ فنی، امنیتی و فیزیکی با یکدیگر تفاوت دارند، در مدل قیمتی هدانیک، قیمت خودرو به صورت مجموعهای از قیمتهای ویژگیهای متفاوت تعیین میشود. هدف اصلی این مطالعه تعیین عوامل تأثیرگذار بر قیمت خودروهای متداول در کشور، با تأکید بر عوامل زیستمحیطی و با استفاده از مدل قیمتی هدانیک میباشد. به این منظور 19 مدل خودرو مورد بررسی قرار گرفته و تأثیر عوامل مختلف بر آنها اندازهگیری شده است. بعد از تخمین و تحلیل دادهها، نتایج حاکی از آن است که متغیر حجم موتور بیشترین تأثیر را بر روی قیمت خودروها دارد. همچنین معنادار نبودن میزان انتشار دیاکسیدکربن خودروها در مدل مورد بررسی، نشان از بروز پدیده شکست بازار در صنعت خودرو میباشد. بنابراین با توجه به اینکه امروزه معضل آلودگی هوا گریبانگیر اکثر شهرهای بزرگ کشور است، برنامهریزی و سیاستگذاری در این زمینه ضروری به نظر میرسد. از طرفی دیگر از آنجایی که مهم ترین علت شکست بازار نامتقارن بودن اطلاعات بین بخشهای صنعت و اجتماع بیان شده است، حساسسازی اجتماعی نسبت به میزان آلایندگی خودروها از مهمترین اقدامات محسوب میشود. بدین منظور در انتهای مقاله حاضر، توصیههای سیاستی مبنی بر لزوم استفاده از برچسبهای انرژی و زیستمحیطی در صنعت خودرو مورد بررسی و تأکید قرار گرفته است.
نرخ قیمتگذاری هدانیک,قیمت خودرو,آلودگی هوا,برچسبهای زیستمحیطی
https://eenr.atu.ac.ir/article_12475.html
https://eenr.atu.ac.ir/article_12475_bd88cb18364c4087f2935c961e086a83.pdf
دانشگاه علامه طباطبائی
فصلنامه اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی
2538-4791
2538-483X
3
5
2019
08
23
بررسی مصرف انرژی در طراحی ساختمانهای اقامتی- تفریحی: مطالعۀ موردی جزیره مرجانی هندورابی
73
98
FA
محمد
محمدقلیان
دانشجوی دوره دکتری معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجفآباد، اصفهان، ایران
gholian.mohamad@yahoo.com
حسین
مدی
استادیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بینالمللی امام خمینی، قزوین، ایران
medi@arc.ikiu.ac.ir
10.22054/eenr.2019.12476
توسعه پایدار توریسم ساحلی در جزایر مرجانی، نیازمند رعایت ملاحظات زیست محیطی، کاهش هزینهها در تأمین انرژی و ایجاد شرایط آسایش برای گردشگران است. از آنجا که در توسعه کالبدی سواحل توریستی، ساختمانها، بیشترین مصرفکننده انرژی و نیز تولیدکننده ذباله، فاضلاب و آلودگیهای محیطی هستند، ارایه راهکارهای مناسب در جهت اصلاح الگوی مصرف و کاهش آلایندگی ضروری میباشد. در این پژوهش با بررسی زیست بوم جزیره مرجانی هندورابی و توجه به پارامترهای اقلیمی و محیطی آن، الگویی بهینه برای طراحی ساختمانهای اقامتی و عمومی با رویکرد کاهش هزینههای انرژی مصرفی و آلایندهها ارایه شده است. روش تحقیق براساس تحلیل زیست اقلیمی و انرژی و نیز رابطه ساختمان و محیط براساس مشاهدات میدانی و شبیهسازی بوده است. با استفاده از نرم افزار تحلیلگر محیطی Design Builder در شرایط غیر پویا میزان نیاز به انرژی در داخل و خارج بررسی و تحلیل گردیده است. نتیجه این پژوهش نشان داده که روشهای غیر فعال، میتواند بخش مهمی از میزان انرژی مورد نیاز را از طریق تعامل با محیط تأمین کند و مقادیر آن را کاهش دهد. همچنین با استفاده از سایبانهای ترکیبی افقی و عمودی، ایجاد حفاظهای تهویه پذیر بر روی پنجرهها، رواقها پیوسته، مصالح سبک، و عایقهای همگن و پلیمری، بهرهگیری از آترویم و چرخش به سمت بادهای ساحلی، میتوان هزینه تولید انرژی را تا 75 کیلووات ساعت بر مترمربع در سال کاهش داد و همچنین بار سرمایشی مورد نیاز را به طور قابل ملاحظهای کم کرد. در نتایج تحقیق مشخص شده است که اجرای راهبردهای ارایه شده به طور غیر مستقیم منجر به کاهش تولید گازهای گلخانهای تا 126 تن در سال برای نمونه شبیهسازی شده میگردد.
گردشگری,طراحی اقلیمی,جزیره هندورابی,انرژی,هزینه,آسایش
https://eenr.atu.ac.ir/article_12476.html
https://eenr.atu.ac.ir/article_12476_c1fe304737f5f611b7442e8822faa149.pdf
دانشگاه علامه طباطبائی
فصلنامه اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی
2538-4791
2538-483X
3
5
2019
08
23
تأثیر نرخ بهرهبرداری آب بر رشد اقتصادی ایران
99
126
FA
فرشته
ملک محمودی
کارشناسیارشد علوم اقتصادی، دانشگاه خاتم، تهران، ایران
fsh.malekmahmoodi@gmail.com
اسفندیار
جهانگرد
دانشیار گروه اقتصاد نظری، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
jahangarde@gmail.com
آرین
دانشمند
استادیار گروه اقتصاد پژوهشکده علوم اقتصادی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
arian.daneshmand@gmail.com
10.22054/eenr.2019.12477
در الگوهای رشد اقتصادی، کمتر به موضوع منابعطبیعی و اهمیت آن بر رشد اقتصادی پرداخته شده است. کاهش منابع آبی جهان به ویژه در کشورهایی که دارای محدودیت ذاتی در منابع آبی خود هستند مانند ایران، سبب بحران شکاف میان عرضه و تقاضای آب شده است. این مقاله به تأثیر نرخ بهرهبرداری آب بر رشد اقتصادی میپردازد. فرضیه این پژوهش مبتنی بر مدل بارو و سالا -ای - مارتین میباشد که توسط باربیر بسط یافته است. براساس این مدل تأثیر نرخ بهرهبرداری آب بر رشد اقتصادی میتواند به صورت غیرخطی باشد. ابزار اندازهگیری میزان آب در این پژوهش نرخ بهرهبرداری آب میباشد. همچنین متغیرهای توضیحی دیگری که در مدل استفاده شدهاند شامل، سهم صادرات کالاهای آببر، سهم فعالیتهای آببر و سهم سرمایه ناخالص میباشد. در این مقاله از الگوی خودرگرسیونی با وقفه توزیعی با رویکرد آزمون کرانهها برای بازه زمانی 1393-1363 برای ایران استفاده شده است. نتایج برآورد حاکی از آن است که رابطه میان نرخ بهرهبرداری آب و رشد اقتصادی برای کشور ایران به صورت منحنی U معکوس است.
نرخ بهرهبرداری آب,رشد اقتصادی,منحنی U معکوس,روش اقتصاد سنجی ARD L با آزمون کرانه
https://eenr.atu.ac.ir/article_12477.html
https://eenr.atu.ac.ir/article_12477_aa2f991974235b01a111e401c75fdd55.pdf
دانشگاه علامه طباطبائی
فصلنامه اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی
2538-4791
2538-483X
3
5
2019
08
23
«اثر تغییر اقلیم بر رشد تولید ناخالص داخلی در 27 استان ایران» (با استفاده از روش دادههای پانل)
127
152
FA
سید حسین
میرجلیلی
استاد گروه اقتصاد، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران
h.jalili@yahoo.com
حمید
آماده
0000-0002-6904-2626
دانشیار گروه اقتصاد انرژی، کشاورزی و محیط زیست، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
amadeh@gmail.com
مهدیس
متقیان فرد
کارشناس ارشد اقتصاد، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران
mahdixmotaghian@hotmail.com
10.22054/eenr.2019.12479
تغییر اقلیم مهمترین پدیدهای است که به طور مستقیم محیطزیست را در سراسر دنیا تحت تأثیر خود قرار میدهد. تأثیر این پدیده جهانی در کشورهای مختلف میزان متفاوتی دارد. ایران در منطقه خاورمیانه که یک منطقه خشک و نیمهخشک جهان است واقع شده، بنابراین با بحران آب مواجه است و از تغییر اقلیم و پیامدهای آن مصون نخواهد بود. در این تحقیق اثر متغیرهای اقلیمی دما و بارش بر رشد تولید ناخالص داخلی 27 استان ایران بررسی شده است. همچنین نیروی کار، سرمایهگذاری و مصرف حاملهای انرژی از دیگر متغیرهای کنترلی استفاده شده در این تحقیق هستند. با تخمین مدل به روش دادههای پانل برای سالهای 1379 تا 1393، نتایج حاکی از اثر منفی دما بر رشد تولید ناخالص داخلی با احتساب نفت و بدون نفت در استانها میباشد و همچنین افزایش در بارش، باعث افزایش در رشد تولید ناخالص داخلی میشود.
تغییر اقلیم,رشد اقتصادی,گرم شدن زمین,گازهای گلخانهای,دادههای پانل
https://eenr.atu.ac.ir/article_12479.html
https://eenr.atu.ac.ir/article_12479_0649eb14d22e1025b6d16e04950ad06a.pdf