2024-03-29T03:53:47Z
https://eenr.atu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=2240
فصلنامه اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی
2538-4791
2538-4791
1398
3
7
تحلیل رابطه متقابل بین کیفیت محیط زیست، درآمد سرانه و سلامت عمومی در ایران
حمید
آماده
ندا السادات
حمیدیان
از زمانی که رشد اقتصادی هدفی مطلوب تلقی شد، موضوع تخریب محیط زیست هم مورد توجه طرفداران محیط زیست قرار گرفت. رشد اقتصادی، موجب افزایش مشکلات زیستمحیطی شده که این مشکلات، رشد اقتصادی پایدار و توسعه را محدود میکند. از طرف دیگر رشد اقتصادی و پیشرفت فناوری، اثر معکوسی بر سلامت انسان گذاشته است. با توجه به اینکه ایران کشوری در حال توسعه است و رشد اقتصادی پایدار را دنبال میکند، بحثهای مربوط به تخریب محیط زیست و سلامت عمومی باید مورد توجه قرار گیرند. بر این اساس هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه متقابل بین کیفیت محیط زیست، درآمد سرانه و سلامت عمومی در دوره زمانی 1393ـ1368 با استفاده از یک الگوی مبتنی بر معادلات همزمان میباشد. نتایج نشان داده است. سلامت در سطح اطمینان 99 درصد، اثر مثبت و معنیدار بر درآمد سرانه دارد. اگر امید به زندگی یک درصد افزایش یابد، درآمد سرانه 374/2 درصد افزایش مییابد. دادههای مورد استفاده در پژوهش نتوانستند شواهد کافی برای تأثیر منفی آلودگی محیط زیست بر سلامت ایجاد کنند. همچنین نتایج حاصل از برآورد مدل نشان میدهد، ضریب درآمد سرانه مثبت، اما توان دوم درآمد سرانه منفی میباشد. در نتیجه Uوارونه منحنی زیستمحیطی کوزنتس برای ایران طی سالهای مذکور تأیید شده است.
آلودگی هوا
رشد اقتصادی
سلامت عمومی
معادلات همزمان
2020
01
21
1
26
https://eenr.atu.ac.ir/article_12486_d9b60917f04fe0b211d63a490a6f34a1.pdf
فصلنامه اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی
2538-4791
2538-4791
1398
3
7
برآورد ارزش اقتصادی خدمات تفرجی – حفاظتی باغ گیاهشناسی ملی ایران
مرتضی
تهامی پور
فتانه
کولیوند
مهیا
وروانی
اخیراً اقتصاددانان به نقش منابع طبیعی و محیط زیست در رفاه انسانها پی بردهاند و تلاشهای زیادی برای ارزشگذاری کالاها و خدمات محیطزیستی انجام دادهاند. در همین راستا این مطالعه به تعیین ارزشهای تفرجی و حفاظتی باغ گیاهشناسی ملی ایران و اندازهگیری میزان تمایل به پرداخت افراد برای بازدید از این باغ با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط پرداخته است. بر این اساسبا استفاده از مدل لاجیت و رهیافت ارزشگذاری مشروط (CVM)، میزان تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان از باغ گیاهشناسی ملی ایران برای ارزشهای تفرجی و حفاظتی این باغ و همچنین ارزش تفرجی - حفاظتی سالانه آن محاسبه شده است.دادههای مورد نیاز از طریق تکمیل ۲۰۰ پرسشنامه از بازدیدکنندگان باغ گیاهشناسی ملی در سال ۱۳۹۶ جمعآوری گردیده است.نتایج نشان داد که متوسط تمایل به پرداخت هر بازدیدکننده برای حفظ ارزش خدمات تفرجی ـ حفاظتی باغ گیاهشناسی ملی 980, 226 ریال میباشدکه با افزایش سطح درآمد و کاهش مبلغ پیشنهادی رابطه مثبت و با افزایش بعد خانوار و افزایش متغیر پیشنهاد دارای رابطهای منفی است.با توجه به نتایج به دست آمده، 71 درصد از بازدیدکنندگان باغ گیاهشناسی ملی تمایل دارند حداقل مبلغ 000/100 ریال از درآمد ماهانه خود را برای حفظ خدمات آن اختصاص دهند. با توجه به تعداد سالانه بازدیدکنندگان در حال حاضر(18000-13000 نفر) و تمایل به پرداخت آنها، ارزش اقتصادی کل سالانه باغ گیاهشناسی ملی 8/4 میلیارد ریال و ارزش در هکتار نیز حدود 28 میلیون ریال برآورد گردیده است.
ارزشگذاری مشروط
الگوی لوجیت
تمایل به پرداخت
باغ گیاهشناسی ملی ایران
2020
01
21
27
50
https://eenr.atu.ac.ir/article_12487_392fe1c4b24e5456ac94784539919f33.pdf
فصلنامه اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی
2538-4791
2538-4791
1398
3
7
بررسی سیاستهای کاهش کربن و رشد اقتصادی در ایران: تحلیل داده - ستانده
سارا
حجت
زین العابدین
صادقی
حمیدرضا
میرزایی
در این پژوهش به بررسی سیاستهای کاهش کربن و رشد اقتصادی در ایران با رویکرد تحلیل داده- ستانده پرداخته میشود. به این منظور ابتدا جدول داده ستانده برای سال 1394 بروزرسانی گردیده سپس با استفاده از اطلاعات موجود در ترازنامه انرژی و آمارنامه کارگاههای صنعتی میزان مصرف و انتشار دیاکسیدکربن محاسبه و در نتیجه به بررسی سیاستهای کاهش کربن و رشد اقتصادی در ایران پرداخته شده است. مشاهدات نشان داده است که محصولات غذایی آشامیدنی، فلزات اساسی و ساختمانهای مسکونی به ترتیب اولین تا سومین عامل افزایش مصرف انرژی و انتشار دیاکسیدکربن در جهت افزایش رشد اقتصادی هستند. نتایج به دست آمده نشان میدهد که برای افزایش رشد اقتصادی به میزان 10 درصد، مصرف انرژی در بخشهای خدمات حمل و نقل آبی، عمده و خردهفروشی و خدمات عمومی باید کاهش یابد. نتایج حاکی از آن است که با افزایش رشد اقتصادی، مصرف سوخت و انتشار دیاکسیدکربن افزایش مییابد که با بهکارگیری انرژیهای جایگزین میتوان میزان آلودگی را کاهش داد.
رشد اقتصادی
مصرف انرژی
انتشار دیاکسیدکربن
تحلیل داده - ستانده
2020
01
21
51
72
https://eenr.atu.ac.ir/article_12488_ee093df9ce36b8b7ac5e79bae1771911.pdf
فصلنامه اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی
2538-4791
2538-4791
1398
3
7
تعیین مؤلفههای توسعۀ اقتصاد گردشگری ایران با تأکید بر تغییرات اقلیمی
سمانه
عابدی
ملیحه
صداقت
با توجه به اهمیت تغییرات اقلیمی در توسعه صنعت گردشگری، این مطالعه با هدف ارزیابی وضعیت گردشگری طبیعی در ایران و ارائه راهکارهایی برای توسعه پایدار آن با تأکید بر متغیرهای اقلیمی، انجام شده است. برای این منظور با بهرهگیری از رویکرد SWOT به تجزیه و تحلیل اطلاعات مستخرج از پرسشنامههای طراحیشده برای 60 نفر از خبرگان و کارشناسان سازمان گردشگری و حفاظت محیط زیست، در سال 1397 پرداخته شده است. نتایج ماتریس SWOT بیانگر آن است که بر اساس نمره نهایی ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی که به ترتیب 203/2 و 756/2 میباشد، موقعیت گردشگری ایران در وضعیت راهبردهای محافظهکارانه (WO) قرار دارد. همچنین نتایج حاکی از آن است که اکوسیستمهای متفاوت و مناظر زیبا با امتیاز 256/0، مؤثرترین نقاط قوت توسعه گردشگردی در ایران میباشد. علاوه بر آن کاهش بارندگی، افزایش دما و کمبود برنامهریزی استراتژیک در بخش گردشگری با مشارکت سازمان محیط زیست با امتیاز 086/0 از جمله مهمترین نقاط ضعف میباشند. طبق نتایج، افزایش کیفیت محیط زیست با امتیاز 188/0 برترین فرصتها و افزایش دما، کاهش بارندگی سالانه و بالا رفتن تخریب و آلودگیهای محیطزیستی مهمترین تهدیدها را با امتیاز 068/0 در توسعه گردشگری ایران به خود اختصاص میدهند. بنابراین به نظر میرسد بهبود مدیریت نهادها و اجرای قوانین و مقررات حمایتی، نظارت بر اجرای آنها و افزایش آگاهی عمومی مردم، در حیطه گردشگری و حفاظت از محیط زیست، میتواند در راستای توسعه هرچه بیشتر صنعت گردشگری در ایران، راهگشا باشد.
گردشگری طبیعی
حفاظت از محیط زیست
تغییرات اقلیمی
رویکرد SWOT
راهبردهای محافظهکارانه
2020
01
21
73
94
https://eenr.atu.ac.ir/article_12489_08d7b5b6db41880cb2f1431e99229337.pdf
فصلنامه اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی
2538-4791
2538-4791
1398
3
7
مصرف انرژی و انتشار دیاکسیدکربن با رویکرد پنل فضایی و پیچیدگی اقتصادی: مطالعۀ موردی کشورهای عضو اوپک
ابراهیم
محمودی اصل
پروانه
کمالی دهکردی
عبدالخالق
غبیشاوی
فرشته
عبداللهی
پیچیدگی اقتصادی به عنوان شاخص ارتقاء تکنولوژی، انباشت دانش و تنوع کالایی در تولید هر کشور میباشد و نماگری از سطح شکوفایی و توسعه است. در این فرایند، ارتباط انتشار دیاکسیدکربن و آسیبهای محیطزیستی، مصرف انرژی و پیچیدگی اقتصادی کشورها از چالشهای موجود میباشند. این پژوهش به بررسی رابطه بین پیچیدگی اقتصادی، مصرف انرژی و انتشار دیاکسیدکربن در کشورهای عضو اوپک میپردازد. جهت نیل به این هدف از رویکرد پنل پویای فضایی در دوره زمانی 2017-1995 استفاده شده است. یافتهها نشان میدهد که مصرف انرژی رابطه مثبت و معنیداری با انتشار دیاکسیدکربن دارد. بدین مفهوم که در کشورهای عضو اوپک از یک سو، به علت نبود تکنولوژی پیشرفته، شدت انرژی بالایی دارند و از سوی دیگر عمده انرژی مصرفی آنها سوختهای فسیلی است، لذا سطح آلایندگی بالایی دارند. همچنین بین پیچیدگی اقتصادی و انتشار دیاکسیدکربن رابطه مستقیم و معنیداری وجود دارد. با توجه به آنکه اکثر کشورهای عضو اوپک در مراحل اولیه توسعه میباشند، افزایش میزان انتشار دیاکسیدکربن دور از انتظار نمیباشد.
رویکرد پیچیدگی اقتصادی
انتشار دیاکسیدکربن
مصرف انرژی
پنل فضایی
اوپک
2020
01
21
95
114
https://eenr.atu.ac.ir/article_12490_1d1d3664d077290a408d8196ac3bb9a2.pdf
فصلنامه اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی
2538-4791
2538-4791
1398
3
7
بررسی اثربخشی پروتکل کیوتو در کاهش انتشار گازهای گلخانهای (از منظر اقتصاد محیط زیست)
امیرحسین
مزینی
حسین
صادقی
رضوان
یزدان پناه
یکی از مهمترین مسائل محیطزیستی امروز که بشر با آن مواجه است. گرم شدن زمین و تغییرات آب و هوایی است. دلیل اصلی این موضوع انتشار گازهای گلخانهای است که از احتراق سوختهای فسیلی حاصل میشود. شکلگیری کنوانسیونهای مختلف زیستمحیطی نیز اهمیت موضوع را نشان میدهد. پروتکل کیوتو از مهمتربن توافقات جهانی تغییرات اقلیمی است که به منظور کاهش انتشار گازهای گلخانهای که عامل اصلی گرم شدن زمین در دهههای اخیر محسوب میشود تشکیل شده است. این پروتکل، تنها کشورهای توسعهیافته را ملزم به کاهش انتشار گازهای گلخانهای نموده و کشورهای در حال توسعه را در مقطع زمانی خود معاف نموده است. در این مطالعه ضمن معرفی شاخصهای اقتصادی توسعه پایدار در رابطه با انتشار گازهای گلخانهای (دیاکسیدکربن، متان و دیاکسید نیتروژن) به بررسی وضعیت انتشار این گازها در کشورهای عضو پروتکل کیوتو (از جمله ایران) هم زمان با اجرای دور اول آن پرداخته شده است. در ادامه کشورهای عضو به سه گروه: کل کشورها، کشورهای توسعهیافته و کشورهای در حال توسعه تقسیم شدهاند. دوره زمانی پژوهشی 2012ـ1990 (با توجه به دسترسی به اطلاعات) میباشد. مدل مبنا به صورت دادههای ترکیبی و با استفاده از روش گشتاورهای تعمیمیافته (GMM) برآورد شده است. نتایج حکایت از آن دارند که علیرغم اینکه کشورهای صنعتی سعی در انجام تعهدات خود در راستای کاهش انتشار گاز گلخانهای دیاکسیدکربن داشتهاند اما همچنان در روند جهانی با افزایش تولید و انتشار مواجه هستیم. نتایج تحقیق دو گاز گلخانهای متان و دیاکسید نیتروژن نشاندهنده کاهش میزان انتشار هر دو گاز در هر سه گروه از کشورهای عضو پروتکل است.
پروتکل کیوتو
گازهای گلخانهای
انتشار آلودگی
مطالعه بین کشوری
2020
01
21
115
142
https://eenr.atu.ac.ir/article_12491_471b86294deb9b90530d166ffddddfd3.pdf