ارائه یک مدل مفهومی از پویایی‌ هم‌پیوندی آب - انرژی - غذا در ایران: رویکرد سیستمی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد اقتصاد انرژی دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

با توجه به تقاضای روزافزون آب، انرژی و غذا در دهه‌های آینده، فشار بر این سه بخش افزایش یافته است و اهمیت نگرش سیستمی به مسائل هم‌پیوندی بین آب ـ انرژی ـ غذا بیش از پیش نمایان شده است. در همین راستا هدف اصلی این تحقیق ارائه یک مدل مفهومی از هم‌پیوندی میان آب ـ غذا ـ انرژی با استفاده از سیستم پویا برای ایران و تحلیل عوامل تأثیرگذار بر این رابطه است. به همین منظور ابتدا هریک از زیر بخش‌های آب، غذا و انرژی مدل‌سازی شده و در نهایت به مدل‌سازی مفهومی یکپارچه در خصوص رابطه‌ هریک از زیر بخش‌های ذکر شده با یکدیگر پرداخته شده است. به عنوان کاربستی از هم‌پیوندی مذکور، شاخص بهره‌وری اقتصادی آب ـ انرژی ـ غذا برای دوره زمانی 1396 ـ 1383 محاسبه شده است. روند این شاخص در نتایج تحقیق، فراز و نشیب داشته و از سال 1392 به بعد روند صعودی و ملایمی را طی کرده است؛ هرچند هیچ گاه به سطح شاخص در سال 1385 نرسیده است. با یک نگاه آسیب‌شناسانه و نظام‌مند در جهت کاهش ریسک امنیت انرژی ـ آب ـ غذا، می‌بایست این سه بخش در کارکردی منظم و هماهنگ با یکدیگر مورد بررسی قرار گرفته شوند. یافته‌های تحقیق لزوم توجه به این هم‌پیوندی در سیاست‌گذاری و تنظیم مقررات در این حوزه در کشور را نمایان می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Conceptual Model of the Dynamics of Water-Energy-Food Nexus in Iran: A Systemic Approach

نویسندگان [English]

  • Mohammad Sayadi 1
  • Omid Soltani 2
  • Seyed Farhad Movahedi 2
1 Assistant Professor, Faculty of Economics, Kharazmi University, Tehran, Iran
2 Graduate Student in Energy Economics, Faculty of Economics, Kharazmi University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Due to the increasing demand for water, energy and food in the following decades, the pressure on these sectors will increase, hence a systemic approach to Water-Energy-Food (WEF) nexus would be of prime importance. The main objective of this study is to present a conceptual model of the nexus between water-energy-food, using a dynamic system for Iran and an analysis of the factors influencing this relationship. Towards achieving this objective, we have firstly, modeled each of the sub-sectors of water, food and energy and secondly, presented an integrated conceptual model for WEF nexus. In order to reduce the risk of energy-water-food security, these three sectors should be considered in a regulated and coordinated mechanism. The economic productivity (EP) index for the nexus in Iran is calculated for the period of 2004-2017 and its trend is analyzed. The findings of this study highlight the necessity of taking into account the linkage between water, energy and food in policy making and regulation in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Water-Food-Energy Nexus
  • System
  • Energy Security